Franeker

Franeker is met zijn 13.000 inwoners één van de grotere steden in Friesland. Het is vooral bekend om het grote kaatstoernooi wat in de zomer wordt georganiseerd: de P.C. Daarnaast komen veel toeristen naar Franeker voor een bezoek aan het beroemde Koninklijke Eise Eisinga Planetarium, waar een model van het zonnestelsel te bewonderen is.

Franeker heeft daarnaast een historische binnenstad met veel monumenten, zoals het oude stadhuis, de Martinikerk en het Martenahuis. Ook vanaf het water is er genoeg te zien. Je kunt bij verschillende bedrijven terecht om een boot te huren om de indrukwekkende stad vanaf het water te ervaren. 

 

Het Planetarium, Uniek in de Wereld

Het zonnestelsel in huis aan het plafond van de woonkamer van een prachtig grachtenhuis in Franeker bevindt zich het oudste nog werkende planetarium ter wereld. Dit nauwkeurig bewegend model van het zonnestelsel werd tussen 1774 en 1781 gebouwd door de Friese wolkammer Eise Eisinga. Op basis van zelfstudie schreef hij al op 15-jarige leeftijd een wiskundeboek. Twee jaar later rondde hij een sterrenkundeboek af. Tot op de dag van vandaag toont het Planetarium de actuele stand van de planeten. De planeten van het Planetarium bewegen namelijk in dezelfde tijd rond de zon als de echte planeten: Mercurius bijvoorbeeld in 88 dagen, de aarde in een jaar en Saturnus zelfs in meer dan 29 jaar! Het planetarium loopt door middel van een indrukwekkend raderwerk van houten hoepels en schijven, met tienduizend handgesmede spijkers als tanden. Een slingerklok en negen gewichten drijven dit geheel aan. Maar het Eise Eisinga Planetarium is méér dan een planetarium. Het is tevens een museum dat een uitgebreide verzameling van historische astronomische instrumenten herbergt en dat aandacht schenkt aan de moderne sterrenkunde. Er is bovendien een filmzaal waar doorlopend documentaires vertoond worden.